Çanakkale Destanı Gerçek Efsanelerin Öyküsü

gözetlemekte olan Pelengiderya gambotumuz 23 Mayıs 1915’te bir düşman denizaltısının taarruzuna uğrayarak battı.

Son dakikaya kadar görevinin başından ayrılmayan gemi topçusu denizaltının periskopunu vurmayı ve onu uzun müddet bu kıymetli görme aracından mahrum etmeyi başardı.

Bu başarı deniz harp tarihinde ilk defa meydana gelen bir hadise olarak kaydedildi

Çekiyorum tetiği... Çekiyorum… Çekiyorum… Tüfek patlamıyor, ateş etmiyor... Tüfek bozuldu herhalde dedim, bak hele dedim yanımdaki arkadaşıma, benim tüfek bozulmuş... Bir baktı benden yana. Senin parmak gitmiş… dedi.”

Ezineli Halil

Orta yerde sigara içip birbiriyle sohbet eden subay grupların birinde Türkler son derece garip bir manzara ile karşı karşıya gelmişlerdi. Bu yüzden şaşkın ve hatta biraz öfkeliydiler.

Avustralya Kuvvetleri Sağlık Başkanı olduğu söylenen yüksek rütbeli bir subayın göğsünde eski bir Osmanlı nişanı olduğu anlaşılan kocaman bir madalya sallanmaktaydı.

Bu arada Türk subaylardan birkaçı Charles Ryan’a söylendiler:

“Bu madalyayı hangi Türk’ten aldın?”

“Bunu nereden buldun?”

“Madalya senin mi?”

Bu söylenenlerden alınan Ryan ise ayağa kalktı. Göğsünü kabarttı.

“Şunu biliniz ki, bu madalya bana Gazi Osman Paşa tarafından verilmiştir.”

Türk subayları bu sözler üzerine daha da şaşırdı.

Ryan devam etti:

“1877 yılında meydana gelen Rus-Osmanlı Savaşından Plevne’de savaşan Gazi Osman Paşa kuvvetleri arasında dövüştüm. Gösterdiğim yararlılıklardan dolayı bu madalyayı bileğimin hakkıyla aldım.”

İşte o zaman Türk subayları bu askerin hikâyesini cephede dinlediler.

1877 yılında harp başladığı vakit hakkın Türkiye’ye tarafında olduğunu gören genç Doktor Ryan gönüllü olarak Osmanlı hizmetine girmiş ve Plevne’de yapılan o savunma savaşında bulunmuştu. Orada Osmanlı askerlerine yardım etmiş, onların yaralarını sarmış, Türklerin katlandığı zorluklara o da katılmıştı. Savaştan sonra da Plevne gazileri için özel madalyalardan biri de kendisine verilmişti.

İşte bir savaş sırasında eski savaş hikâyesini anlatan, Türklerle bir zamanlar çarpışmış onların verdiği madalyayı hâlâ göğsünde gururla taşıyan Doktor Ryan şimdi Türklerle bile savaşırken o madalyayı göğsünde taşımayı bir şeref biliyordu…

O günden sonra Doktor Ryan’ın ismi Plevne Ryan olmuştu…59