Berlijn Alexanderplatz is een roman over het bruisende Berlijn van de jaren twintig van de twintigste eeuw, een stad die uit zijn voegen is gebarsten door de toeloop van massa's gelukszoekers. Alfred Döblin beschrijft het allemaal: het kroegleven, de onderwereld met zijn kruimeldieven en scharrelaars, de tobbers die maar net het hoofd boven water kunnen houden. Op virtuoze wijze en met een fenomenaal gevoel voor details beschrijft hij net zo minutieus een uitbundig bal als hoe het toegaat in het kolossale slachthuis dat de metropool van vlees moet voorzien.
De hoofdpersoon is Franz Biberkopf, die net is vrijgelaten uit de gevangenis en 'méér van het leven verlangt dan een simpele boterham. Wat begint als een redelijk verlangen, eindigt in het besef dat het niet eenvoudig en vanzelfsprekend was wat hij verlangde, maar `hoogmoedig en naïef, brutaal maar evengoed laf en vol zwakheden. Het wordt, naar het zich laat aanzien, zijn ondergang.
De lezer raakt onweerstaanbaar betrokken bij het lot van Franz Biberkopf. Je ergert je aan hem, je lacht om hem, je spreekt hem vermanend toe, je aarzelt voortdurend tussen `Eigen schuld, dikke bult en `Ocharm, die stakker krijgt het wel voor zijn kiezen. Het zijn soms hilarische taferelen waarin hij verzeild raakt, maar ook situaties van intens verdriet.
En al loopt Biberkopf aan het slot weer rond op zijn Alexanderplatz de lezer vraagt zich verbijsterd af of dat nu een plein is in het werkelijke Berlijn, de hoofdstad van het Duitse Rijk, of ergens in het hiernamaals.
